W roku 2005 nawiązaliśmy współpracę z Dyrekcją Drawieńskiego Parku Narodowego w celu wspólnej realizacji programu ochrony nietoperzy na terenie Parku. W roku 2006 realizowaliśmy badania nad nietoperzami. Najpierw, w marcu, skontrolowaliśmy potencjalne zimowiska tych ssaków – piwnice, schrony będące pozostałościami po Wale Pomorskim i studnie. Wykryliśmy kilka niewielkich zimowisk, grupujących do 4 osobników tych ssaków, w zdecydowanej większości gacków brunatnych, oraz jedno duże (prawie 50 os.) – w starej, nieużytkowanej studni położonej w północnej części Parku. Podczas tego wyjazdu mieliśmy okazję poznać niemieckich chiropterologów, współpracujących z podberlińskim parkiem krajobrazowym Barnim. Park tez realizuje podobny program na swoim terenie, a zatem wszelkie informacje od nich były dla nas bardzo przydatne.

 

 

  • Gacek brunatny - najliczniej zimujący nietoperz w Parku. Fot. Judyta Gulatowska i Marek Kowalski
     
     

Latem postawiliśmy sobie za cel ustalenie składu gatunkowego chiropterofauny Parku. Korzystaliśmy z różnorodnych metod badań tych ssaków – prowadziliśmy odłowy w sieci, przeszukiwaliśmy letnie kryjówki (budki dla nietoperzy i strychy), podsłuchiwaliśmy nietoperze za pomocą detektora ultradźwięków. Kontrole budek zawiodły nas - bardzo nieliczne były zasiedlone przez te zwierzęta. Na strychach bardzo często obserwowaliśmy ślady nietoperzy, jednak same zwierzęta pokazywały nam się rzadko. Najlepsze wyniki przyniosły odłowy w sieci, chociaż liczna nietoperzy wpadających w sieci była niewielka. Udało nam się wykryć 10 gatunków tych ssaków – może lepiej: wśród nich wszystkie stwierdzone już wcześniej, a także dwa nowe: nocka Brandta i mopka.

Kolejnym etapem naszej wspólpracy był obóz w Niemczech, w parku Barnim. Mielismy za zadanie pomóc przy adaptacji jednego schronu militarnego, który po przebudowie miał słuzyć nietoperzom jako zimowisko. Zadanie nie było latwe - wnętrze schronu zasypane było gruzem, warunki mikroklimatyczne nie były najlepsze dla nietoperzy, poza tym posiadał on zbyt wiele otworów. Jednak po 9 dniach ciężkiej pracy udało nam się usunąć gruz (z jego części zrobiliśmy pryzmy, w których nietoperze znajdą bezpieczne ukrycie), na dnie głównego pomieszczenia zbudować basen z folii, zapewnić dopływ wody przez niewielkie otwory w dachu schronu.

 

 

  • Nocek Brandta - nowy gatunek stwierdzony w Parku. Fot. Judyta Gulatowska i Marek Kowalski
     
     

W wrześniu odbyliśmy trzecią wyprawę – tym razem chcieliśmy zbadać, czy podziemia będące zimowiskami nietoperzy odgrywają dla nich istotną rolę podczas tzw. aktywności jesiennej. Przypomnijmy – w większości są to obiekty małe, zatem nie spodziewaliśmy się wielkich rezultatów, zaś co więksi pesymiści nie liczyli wcale na nietoperze. Jednak – okazało się, że nietoperze latają przy tych podziemiach, głównie zimujące w nich potem gacki brunatne, ale i nocki rude i nocki duże.

Na kolejne lata planujemy działania edukacyjne i prowadzenie czynnej ochrony. Już w roku 2006 zawiesiliśmy 100 budek dla nietoperzy, na rok 2007 planowane jest zabezpieczanie i ulepszenie (z punktu widzenia nietoperzy) niektórych zimowisk.

 
 
Marek Kowalski