W piękny i słoneczny, aczkolwiek nieco chłodny weekend 22-23 października spotkaliśmy się na kolejnym już zjeździe członków i sympatyków TP "Bocian". Odbył się on w malowniczo położonym, tuż przy rzece Bug ośrodku "Binduga" w Broku. Tegoroczny zjazd organizowany wspólnie z Centrum Ekologii i Zrównoważonego Rozwoju w powiecie ostrowskim skierowany był także (jako konferencja szkoleniowa) do uczniów i nauczycieli z powiatu ostrowskiego, którzy stanowili liczną grupę uczestników zjazdu.

Pierwszy dzień został poświęcony na sesję referatową. Rozpoczął ją Jerzy Bauer - kierownik Centrum Ekologii i Zrównoważonego Rozwoju w powiecie ostrowskim, który omawiał swoje osobiste przemyślenia z 10-letnich doświadczeń w prowadzeniu na terenie powiatu, rozmaitych działań z zakresu edukacji ekologicznej. Główną inspiracją, a jednocześnie motywem przewodnim tych działań była ornitologia, którą pan Bauer zaraził się od swoich bardzo zaangażowanych w tę dziedzinę uczniów. Jak się okazuje w relacji nauczyciel - uczeń wymiana wiedzy, doświadczeń i inspiracji może działać w obie strony. Po tym wystąpieniu odbyło się wręczenie nagród dla osób szczególnie zaangażowanych w działalność Centrum. Nagrodami były m.in. ogólnopolska mapa z obszarami Natura 2000 oraz książka poświęcona fotografii przyrodniczej autorstwa braci Kłosowskich.

Kolejną prezentację, poświęconą zwierzętom występującym na biebrzańskim Czerwonym Bagnie, przedstawił dr Romuald Mikusek z Parku Narodowego Gór Stołowych. Opowiadał on o prowadzonej na bagnie inwentaryzacji przyrodniczej, która wykazała jak ciekawe i niestandardowe zależności mogą występować w naturalnych, nieprzekształconych ekosystemach. Uczestnicy spotkania z dużą przyjemnością oglądali zdjęcia zwierząt Czerwonego Bagna, wśród których z największą chyba aprobatą spotkało się zdjęcie napotkanych przez doktora młodych wilczków.

Ostatnie, przed przerwą kawową, wystąpienie należało do Marcina Ilczuka. Opowiadał o realnej potrzebie edukacji ekologicznej wśród dzieci i młodzieży, a także prezentował przeprowadzone dotychczas i planowane projekty edukacyjne na terenie powiatu węgrowskiego.

Po przerwie uczestnicy spotkania mieli okazję obejrzeć ostatni film Artura Tabora "Sowy Polski", będący jednym z elementów projektu edukacyjnego "Sowy", realizowanego przez Fundację Inicjatyw Ekologicznych z Krakowa. Film pełen był pięknych zdjęć i informacji na temat biologii sów, a także ich humorystycznych ujęć. Spotkał się z ciepłym odbiorem publiczności.

Po filmie na uczestników spotkania czekała niespodzianka - pochodzący z prywatnej hodowli młody, 3-miesięczny żbik, przywieziony przez opiekuna - Piotra Zadwornego. Spotkanie ginącego w Polsce żbika w środowisku naturalnym jest dziś tak wyjątkowym zjawiskiem, że siłą rzeczy sam "gość specjalny" zjazdu, jak i opowieść Piotra o tajemnicach jego wychowania, spotkały się z ogromnym zainteresowaniem.

Przed przerwą obiadową wystąpienie dotyczące narzędzi GIS w gromadzeniu i analizowaniu lokalnych danych przyrodniczych na przykładzie bociana białego zaprezentował w zastępstwie jego autorów - dr Jerzego Wiśniowskiego oraz dr Bogdana Kolanowskiego - Jerzy Bauer.  

Podczas zjazdu mieliśmy okazję gościć specjalistę od wydry - dr Jerzego Romanowskiego, który opowiedział nie tylko o aktualnej sytuacji tego coraz częściej wchodzącego w konflikt z człowiekiem ssaka, ale też zaprezentował internetowy projekt kilku placówek naukowych stworzenia nowego Atlasu ssaków Polski. W podobnym nurcie znalazło się późniejsze wystąpienie Marka Kowalskiego, który opowiadał o możliwościach związanych z użytkowaniem i wykorzystaniem danych zgromadzonych w Polskiej Kartotece Przyrodniczej. Baza ta za sprawą włączających się w administrowanie kolejnych organizacji przyrodniczych, ma szansę stać się ogólnopolskim systemem, gromadzącym dane o polskiej przyrodzie.

Kolejne prezentacje dotyczące działalności TP "Bocian" przedstawili Mirosław Rzępała, który opowiadał o działaniach ochroniarskich dotyczących pustułki na terenie powiatu siedleckiego. Dominik Krupiński, zaprezentował nowoczesne metody stosowane do badania areału żerowiskowego i migracji błotniaków. Nowa metoda, która polega na przyczepianiu błotniakom specjalnych logerów i gromadzenia danych o położeniu ptaka przy pomocy GPSu spotkała się z dużym zainteresowaniem

Po sesji referatowej przyszedł czas na kuluarowe rozmowy o przyrodzie i nie tylko, którym sprzyjało wspólne ognisko.

Drugi dzień Zjazdu uczestnicy spędzili w terenie.

Wcześnie rano grupa osób pod kierownictwem Romka Mikuska ustawiła dwie sieci w nadbużańskich zadrzewieniach w celu schwytania migrujących drobnych ptaków. Celem tego przedsięwzięcia było pokazanie jak wygląda obrączkowanie. Niestety, dzień nie sprzyjał migracji. Może innym razem się uda!  Tym niemniej uczestnicy zobaczyli w praktyce gdzie i w jaki sposób ustawia się sieci ornitologiczne. Sieci systematycznie kontrolowane były do południa.

W międzyczasie uczestnicy zjazdu mieli okazję najpierw oglądać akcję stawiania słupa z gniazdem dla bociana białego. Słup stanął w miejscu grożącego zawaleniem, wypróchniałego pnia z gniazdem. W pracach uczestniczył dźwig, a kierował nimi oraz omawiał poszczególne etapy Adam Tarłowski.

Następnie odbyło się pokazowe wieszanie budki lęgowej dla pustułki w wykonaniu Tomka Grabowskiego i Mateusza Chamioło poprzedzone stosownym instruktażem dotyczącym budowy i sposobu montażu.

Podczas montażu słupa z bocianim gniazdem oraz w trakcie wieszania skrzynki dla pustułki, uczestnicy mieli okazję oglądać wyraźny przelot myszołowów - głównie zwyczajnych, pojawił się też jeden myszołów włochaty oraz kilka krogulców. Największą niespodziankę sprawiła obserwacja stada (24 osobniki) przelotnych czapli białych!

Mam nadzieję, że było miło i uczestnicy dowiedzieli się czegoś nowego, a także, że przyjadą za rok. Gdzie? Tego jeszcze nie wiadomo…

Aleksandra Wierzbicka