Okres wczesnej wiosny jest atrakcyjny nie tylko z uwagi na migrujące ptaki, których różne gatunki przelatują nad naszym krajem. To także możliwość obserwacji i odnotowywania cennych stanowisk wielu gatunków płazów odbywających gody w okresie od marca do lata. Najlepiej obserwować spektakle związane z godami tych zwierząt w okresie od końca marca do maja, kiedy to większość naszych krajowych gatunków przystępuje do rozrodu. Płazy są zwierzętami bardzo wrażliwymi na wszelkiego rodzaju zmiany siedliskowe, takie jak osuszanie terenów podmokłych, zaorywanie gruntów, zabiegi agrotechniczne i inne. Najbardziej znanym zagrożeniem jest masowe rozjeżdżanie płazów przez samochody wiosną, w czasie wędrówek do miejsc rozrodu. Na drogach, zwłaszcza w sąsiedztwie wszelkiego rodzaju zbiorników wodnych, giną setki tych zwierząt.

Żaba moczarowa

Warto w terenie zwracać uwagę na miejsca, gdzie płazy odbywają gody. Najbardziej widoczne są gromadne godowiska żab trawnych (jeden z najwcześniej budzących się gatunków) oraz żab moczarowych, których samce w tym okresie mają błękitnoniebieskie ubarwienie. Tuż po żabach do zbiorników wodnych przychodzą ropuchy i grzebiuszki oraz traszki, nieco później pojawiają się kumaki, rzekotki oraz żaby z grupy zielonych (żaba śmieszka, żaba jeziorkowa i wodna). Wiele gatunków płazów można identyfikować po głosie, np. łatwe do odróżnienia są ropuchy, kumak nizinny i rzekotka, która wydaje głośny rechot (nie mylić tego głosu z żabą).

Ropucha szara

Nasz kraj zamieszkuje zaledwie 18 gatunków płazów, spośród których kilka (traszka górska, traszka karpacka, salamandra plamista i kumak górski) zamieszkują tereny górskie i podgórskie. Pozostałe gatunki zasiedlają tereny nizinne (włącznie z żabą dalmatyńską – najrzadszym krajowym gatunkiem), w mniejszym stopniu tereny górskie i podgórskie.

Ropucha zielona

Zachęcam do odnotowywania stanowisk (miejsca odbywania godów), nawet tych jeszcze licznych w wielu okolicach, gatunków płazów w POLSKIEJ KARTOTECE PRZYRODNICZEJ (kartoteka-przyrodnicza.pl). Niemal każdy przyrodnik spotyka w terenie takie miejsca. Warto zatem patrzeć nie tylko w górę, ale również i na boki oraz pod nogi. Być może za 5, 10 czy 15 lat nie będziemy mieli okazji już ich w wielu okolicach oglądać!

Żaba jeziorkowa

W internecie znajduje się wiele stron poświęconych płazom. Znaleźć można także nagrania ich głosów. Również na stronie TP „Bocian” można znaleźć podstawowe informacje nt. płazów.

Tekst i zdjęcia - Mirosław Rzępała