Liczenia 2013

Już po raz piąty postanowiliśmy policzyć migrujące ptaki. Głównie nastawiliśmy się na przelot orlika krzykliwego. Termin nie był przypadkowy - w połowie września przypada zwykle kulminacja przelotu tego orła nad terenami wschodniej Polski.

Liczenia odbyły się 14 września 2013 r. Jak co roku wybraliśmy metodę obserwacji z punktu. Jedenaście osób rozstawiło się na siedmiu punktach w powiecie łosickim w pobliżu następujących miejscowości: Borsuki, Franopol (gm. Sarnaki), Kownaty (gm. Huszlew), Patków, Woźniki (gm. Łosice), Pietrusy (gm. Olszanka), Walim (gm. Stara Kornica).  Obserwacje były prowadzone w godzinach 9:00 – 14:00. Notowaliśmy wszystkie ptaki (łącznie z osobnikami stacjonarnymi, które były zapisywane tylko raz).

Warunki atmosferyczne nie były korzystne (wietrznie, chłodno, zachmurzenie 95%). Temperatura wynosiła 12-18 °C. Nie były to idealne warunki do migracji ptaków, stąd też dość mała liczba odnotowanych osobników.

Punkt koło Kownat. Fot. Mirosław Rzępała

Przez pierwsze dwie godziny leciały głównie wróblaki a później pojawiły się ptaki szponiaste. Razem, podczas 5-godzinnej obserwacji z punktów, zaobserwowaliśmy 4640 ptaków należących do 71 gatunków. Na jednym punkcie średnia liczba migrujących ptaków wynosiła ok. 130 osobników na godzinę. W każdym miejscu obserwatorzy odnotowali od 22 do 38 gatunków.

Najliczniejszymi gatunkami były:
1.Dymówka – 1403 osobniki,
2.Czajka – 708 osobników,
3.Szpak – 575 osobników,
4.Zięba – 561 osobników,
5.Kawka – 287 osobników,
6.Gawron – 263 osobniki,
7.Krzyżówka – 238 osobników,
8.Grzywacz – 223 osobniki,
9.Skowronek – 148 osobników,
10.Potrzeszcz – 120 osobników.
Uwaga! Nie brano pod uwagę sójek, których liczebność jest prawdopodobnie zawyżona poprzez liczenie tych samych, kursujących z pokarmem ptaków.

Najliczniejszymi szponiastymi były:
1.Myszołów – 67 osobników,
2.Krogulec – 13 osobników,
3.Orlik krzykliwy – 10 osobników,
4.Kobuz – 7 osobników,
5.Bielik – 5 osobników.

Orlik. Fot. Agnieszka Parapura

Tylko trzy gatunki wykazane zostały na wszystkich punktach obserwacyjnych. Były to:  myszołów, dymówka i sójka.

Najciekawszymi obserwacjami były:
- żerujące na polu 3 siwerniaki (Mirosław Rzępała),
- migrujące na zachód i na północ 2 świergotki rdzawogardłe (Kamil Kryński),
- rybołów (Mirosław Rzępała),
- przelatujący kulik wielki (Jan Jejno, Agnieszka Parapura),
- jasny osobnik trzmielojada (Jan Jejno, Agnieszka Parapura),
- 2 krzyżodzioby świerkowe przelatujące na zachód (Kamil Kryński),
- kwokacz lecący nisko nad rzeką (Jarosław Mydlak, Andrzej Łukijańczuk),
- 3 samotniki lecące na wschód (Kamil Kryński),
- 2 cyraneczki lecące na NE (Jarosław Mydlak, Andrzej Łukijańczuk),
- stado 120 potrzeszczy (Mirosław Rzępała).

Najlepszym obserwatorem okazał się Kamil Kryński , który miał najwięcej stwierdzonych gatunków - 38 oraz największą liczbę osobników -1120 (punkt koło miejscowości Pietrusy, gm. Olszanka).

W tegorocznych liczeniach wzięło udział 11 osób: Grzegorz Bednarczyk, Maciej Cmoch, Jan Jejno, Kamil Kryński, Andrzej Łukijańczuk, Jarosław Mydlak, Przemysław Obłoza, Agnieszka Parapura, Martyna Pasik, Piotr Pawłowski i Mirosław Rzępała.

Trzmielojad atakowany przez krogulca. Fot. Agnieszka Parapura

         
Wykaz zaobserwowanych ptaków (2013 r.):

Podczas obserwacji. Fot. Jan Jejno

Liczenia 2012

Przedstawiamy teraz krótkie podsumowanie ubiegłorocznych liczeń (wyniki wcześniej nie publikowane).
Poprzednie liczenia odbyły się 15 września 2012 r. Metodyka była taka sama jak co roku, czyli liczyliśmy wszystkie ptaki z punktów. Jak zawsze obserwacje były prowadzone w godzinach 9:00-14:00. Wyznaczyliśmy osiem punktów w powiecie łosickim w pobliżu następujących miejscowości: Borsuki, Franopol (gm. Sarnaki), Kownaty (gm. Huszlew), Mszanna (gm. Olszanka), Myszkowice (gm. Platerów), Rzewuszki (gm. Sarnaki), Woźniki (gm. Łosice), Walim (gm. Stara Kornica).

Warunki atmosferyczne były podobne do tegorocznych (wietrznie, chłodno, zachmurzenie 95%). Temperatura wynosiła 10-15°C. Jednak ptaków było o wiele więcej…. Razem, podczas 5-godzinnej obserwacji z punktów, zaobserwowaliśmy więcej ptaków niż podczas tegorocznych liczeń, bo aż 5076 osobników należących do 63 gatunków.

Najliczniejszymi gatunkami były:
1. Zięba – 1874 osobniki,
2. Szpak – 1123 osobniki,
3. Dymówka – 609 osobników,
4. Skowronek  – 195 osobników,
5. Grzywacz – 152 osobniki,
6. Wrona siwa – 122 osobniki,
7. Bogatka – 96 osobników,
8. Kwiczoł  – 95 osobników,
9. Makolągwa – 83 osobniki,
10. Kruk – 70 osobników.

Najliczniejszymi szponiastymi były:
1. Myszołów – 47 osobników,
2. Krogulec – 19 osobników,
3. Pustułka – 10 osobników,
4. Orlik krzykliwy – 8 osobników,
5. Trzmielojad – 7 osobników.

Myszołów. Fot. Krzysztof Stefaniuk

Najciekawszymi obserwacjami były:
- polujący rybołów (Jarosław Mydlak),
- rybołów migrujący na zachód (Maciej Cmoch, Paweł Pstrokoński, Sonia Sebkova),
- 4 trzmielojady w kominie razem z 2 myszołowami (Jan Jejno, Kamil Kryński, Agnieszka Parapura),
- żerujący kwokacz (Jarosław Mydlak),
- 2 kukułki (Jarosław Mydlak),
- 5 siniaków (Jarosław Mydlak),
- pokląskwa (Jarosław Mydlak),
- mewa siwa lecąca na zachód (Jan Jejno, Kamil Kryński, Agnieszka Parapura).

Najwięcej ptaków naliczył Przemek Obłoza (967 osobników) na punkcie koło miejscowości Franopol, zaś najwięcej gatunków odnotowała ekipa na punkcie w Woźnikach – 40 gatunków (Janek Jejno, Kamil Kryński, Agnieszka Parapura).

W ubiegłorocznych liczeniach wzięło udział 15 osób: Maciej Cmoch, Jan Jejno, Bogdan Kościan, Kamil Kryński, Jerzy Lewtak, Iwona Muder, Jarosław Mydlak, Przemysław Obłoza, Agnieszka Parapura, Piotr Pawłowski, Paweł Pstrokoński, Mirosław Rzępała, Sonia Sebkova, Krzysztof Stefaniuk, Aleksandra Wierzbicka.

Sikora czarnogłowa. Fot. Krzysztof Stefaniuk

Wykaz zaobserwowanych ptaków (2012 r.):

L.p.	Stwierdzone gatunki	Liczba punktów obserwacyjnych, gdzie gatunek był stwierdzony	Max. liczba osobników na spotkanie	Liczba stwierdzonych osobników danego gatunku na wszystkich punktach
1.	łabędź niemy	1	2	2
2.	krzyżówka	1	17	24
3.	bażant	1	1	1
4.	czapla siwa	2	2	6
5.	kormoran	2	2	4
6.	bielik	1	1	1
7.	orlik krzykliwy	4	2	8
8.	myszołów	8	4	47
9.	trzmielojad	2	4	7
10.	jastrząb	4	1	6
11.	krogulec	7	2	19
12.	rybołów	2	1	2
13.	błotniak stawowy	3	1	4
14.	pustułka	5	3	10
15.	kobuz	2	2	4
16.	żuraw	2	7	19
17.	mewa siwa	1	1	1
18.	czajka	2	28	34
19.	kszyk	1	5	7
20.	kwokacz	1	1	1
21.	grzywacz	5	14	152
22.	sierpówka	1	1	1
23.	siniak	1	5	5
24.	kukułka	1	2	2
25.	dzięcioł czarny	1	1	1
26.	dzięcioł duży	4	1	4
27.	skowronek	6	32	195
28.	lerka	1	6	12
29.	dymówka	8	60	609
30.	oknówka	1	1	1
31.	świergotek drzewny	6	8	28
32.	świergotek łąkowy	2	3	6
33.	pliszka siwa	7	7	53
34.	pokrzywnica	1	4	9
35.	rudzik	1	1	1
36.	pokląskwa	1	1	1
37.	kos	1	1	1
38.	śpiewak	2	1	3
39.	paszkot	1	1	1
40.	kwiczoł	7	17	95
41.	pierwiosnek	1	1	2
42.	sikora uboga	1	1	1
43.	czarnogłówka	2	1	2
44.	sosnówka	1	1	1
45.	modraszka	2	2	4
46.	bogatka	7	15	96
47.	kowalik	2	1	2
48.	srokosz	4	1	6
49.	szpak	8	200	1123
50.	sójka	7	4	85
51.	sroka	3	2	4
52.	kawka	4	8	24
53.	gawron	1	15	15
54.	wrona siwa	1	54	122
55.	kruk	7	34	70
56.	zięba	7	200	1874
57.	grubodziób	3	8	56
58.	dzwoniec	4	30	48
59.	czyż	3	10	14
60.	szczygieł	4	30	41
61.	makolągwa	4	60	83
62.	trznadel	4	5	16
63.	potrzos	1	1	1

Dzięcioł duży. Fot. Krzysztof Stefaniuk

Warto zwrócić uwagę, że:
- w porównaniu do poprzedniego roku teraz zaobserwowaliśmy więcej gatunków, lecz naliczyliśmy mniej osobników;
- mimo podobnego terminu liczeń (14 i 15 września) w tym roku dominowały inne gatunki niż w roku poprzednim (2012 r. – zięba, szpak, 2013 r. – dymówka, czajka);
- w tym roku odnotowaliśmy dużą ilość ptaków krukowatych (kawka, gawron - 550 osobników), w poprzednim roku zaś było więcej kruka i wrony siwej (192 osobniki);
- w poprzednim roku trafiliśmy na większy przelot zięby, szpaka, grubodzioba, bogatki, kwiczoła…, zaś w tym roku liczniej leciały np.: dymówka, czajka, grzywacz;
- w 2012 r. odnotowaliśmy takie gatunki jak: bażant, potrzos, pokląskwa, kukułka, grubodziób, sikora uboga, siniak, mewa siwa i kormoran, których nie stwierdziliśmy podczas tegorocznych liczeń;
- w 2012 roku zabrakło takich gatunków jak: kulik wielki, samotnik, cyraneczka, dudek, dzięcioł zielony, dzięciołek, świergotek rdzawogardły, siwerniak, pliszka żółta, kopciuszek, gajówka, pełzacz leśny, mazurek, kulczyk, potrzeszcz, krzyżodziób świerkowy, które pojawiły się w 2013 roku;
- co roku na tych samych punktach zmienia się skład gatunkowy odnotowanych ptaków.

W tym roku intensywny przelot ptaków zaczął się kilka dni później, po naszych liczeniach. Niestety nie udało nam się trafić na odpowiedni dzień… Jednak miejmy nadzieję, że za rok pogoda dopisze, naliczymy 2 razy więcej ptaków i stwierdzimy mega rzadkości! Zachęcam wszystkich do udziału w liczeniach. To naprawdę bardzo miło spędzony czas. Wszystkim serdecznie dziękujemy za udział i zapraszamy na kolejne liczenie za rok! Może będzie lepsza pogoda i orliki pojawią się w większej liczbie!

Agnieszka Parapura