Dzikie gęsi są jednymi z najwcześniej pojawiających się wiosną ptaków. Ba, część z nich zimuje w zachodniej Polsce. Najwcześniej pojawiają się gęgawy, nierzadko już w lutym przybywają na swoje tereny lęgowe, część z nich leci dalej na wschód.

Niedługo po nich zaczynają wędrować gęsi zbożowe i białoczelne – gatunki, które w Polsce się nie gnieżdżą. Klucze ptaków złożone z kilkunastu, kilkudziesięciu a nawet ponad 200 ptaków wędrują na w kierunku swoich terenów lęgowych wykorzystując pierwsze powiewy wiosny.

Często na polach leży jeszcze śnieg, gdy nad głowami usłyszeć możemy charakterystyczne ich gęganie, nieco odmienne, dla każdego z trzech ww. gatunków.

Gęgawa wydaje głos identyczny jak gęś domowa, gęś zbożowa to najniższe w tonie gęganie, a białoczelna najwyższe w tonie. Zachęcam do zapoznania się z głosami – pomogą one w identyfikacji przelatujących stad – warto zajrzeć choćby tutaj: http://www.dzieci.bci.pl/strony/ptaki2/ah.htm#g

Przelatujące dzikie gęsi obserwować można przez cały marzec, z początkiem kwietnia obserwowane są coraz mniej licznie. Każdego roku, w bardzo krótkim czasie, przelatuje większość tych ptaków. Taki właśnie spektakl nad środkowo-wschodnią Polską można było zauważyć w ostatnią niedzielę, tj. 20 marca 2011. Gęsi bardzo licznie przelatywały nad Siedlcami i w okolicach tego miasta, nad Białą Podlaską, nad doliną Kostrzynia, w okolicach Łosic oraz wzdłuż doliny Bugu.

Wiele tych obserwacji znalazło się w Polskiej Kartotece Przyrodniczej (PKP). Tylko nad Siedlcami udało się odnotować kilkadziesiąt przelatujących kluczy z łączną liczbą ponad 2.000 ptaków. Jak się okazało, część gęsi zatrzymała się w dolinie Krzny za Białą Podlaską, gdzie udało się je policzyć i obfotografować. Były to głównie gęsi białoczelne. Przelot jeszcze się nie skończył, ale główna fala ptaków juz przeleciała. Na następne takie obserwacje trzeba będzie poczekać do przyszłego roku!

TEKST: Mirosław Rzępała

mirek@bocian.org.pl

ZDJĘCIA: Andrzej Łukijańczuk