Obrączkowanie i ochrona czynna bocianów białych w Rezerwacie Biosfery Puszcza Kampinoska



Metoda obrączkowania bocianów: UAZ plus drabina. Fot. M. Grzeniewski
 
Od 2006 roku Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian” uczestniczy w akcji obrączkowania bocianów białych w Rezerwacie Biosfery Puszcza Kampinoska, obejmującym Kampinoski Park Narodowy i jego otulinę. Tereny te cieszą się naszym szczególnym zainteresowaniem ponieważ to właśnie tu 10 lat temu rozpoczęto na szerszą skalę program ochrony bociana białego. Dziś większość gniazd jest już zabezpieczona, pojawiają się jednak całkiem inne problemy. Związane są one ze zmianą zagospodarowania gruntów i utratą terenów żerowiskowych bocianów,  jak też drapieżnictwem bielików. Obserwujemy zmniejszającą się liczbę zajętych przez ptaki gniazd, bociany wycofują się także z środka Puszczy.  Z tego powodu  postanowiliśmy zintensyfikować nasze działania na tym obszarze, aby monitorować na bieżąco sytuację bocianów.
W latach 2004-2005 zaobrączkowano 20 bocianów w tym 19 piskląt, obrączkowanie miało jednak charakter przypadkowy. W roku 2006 w organizację obrączkowania włączył się Warszawski Oddział Towarzystwa Przyrodniczego „Bocian”. Podczas dwudniowej akcji połączonej z wieszaniem budek dla pustułki i pójdźki, zaobrączkowano 58  piskląt w 19 gniazdach (średnia liczba młodych w gnieździe – 3,2)
 
Prace obrączkarskie z udziałem podnośnika koszowego. Fot. M. Grzeniewski


W bieżącym roku akcja obrączkowania zajęła nam już 3 pełne dni. W dniach  21-22 czerwca pracowaliśmy z użyciem drabiny ustawianej na specjalnie do tego celu przystosowanym bagażniku samochodu terenowego marki UAZ. Umożliwiło nam to pracę na gniazdach usytuowanych na niezbyt dużej wysokości. Stwierdziliśmy duży rozrzut  w wieku piskląt: aż w 3 gniazdach ptaki były za małe na założenie obrączek! Tymczasem w innych, w których lęgi rozpoczęły się już w marcu, młode były całkiem spore i późniejsza wizyta w gnieździe byłaby niemożliwa ze względu na możliwość wyskoczenia podlotów.
Trzeciego dnia obrączkowania – 5 lipca – dzięki wsparciu firmy Blast Factor Group, która realizowała materiał filmowy dla stacji Animal Planet, dysponowaliśmy podnośnikiem koszowym. 

 

Bocian który wypadł z gniazda w Wilkowie Polskim, odprowadzany przez Adama Wajraka i Adama Olszewskiego.
Fot. M. Grzeniewski


W pierwszej kolejności zaobrączkowaliśmy bociany, które dwa tygodnie temu były jeszcze zbyt małe. Dzięki podnośnikowi mieliśmy też dostęp do wyżej położonych gniazd, obrączki zakładaliśmy jednak tylko tam gdzie wcześniej sprawdziliśmy, że młode bociany są w odpowiednim wieku, na tyle młode, aby nie wyskoczyć. Tego dnia, w Wilkowie Polskim, do gniazda na słupie energetycznym wrócił młody bocian, który wypadł z niego 2 dni wcześniej.
Poza obrączkowaniem sprawdzaliśmy również stan gniazd. Usuwaliśmy sznurki i folie, mogące zagrażać bezpieczeństwu młodych ptaków. Przycinaliśmy też gałęzie zarastające dolot do gniazd. W dwóch  przypadkach odsłoniliśmy całkiem już zarośnięte gniazda, w których  w tym sezonie boćki zrezygnowały już z lęgu. Zabiegi pielęgnacyjne przeprowadziliśmy  w   8 gniazdach (w 2006 roku w 7). Część gniazd (12) zakwalifikowaliśmy do odciążenia w okresie jesienno – zimowym, gdyż osiągnęły już duże rozmiary i wagę, mogącą zagrażać słupom energetycznym. Ponadto 3 gniazda na słupach energetycznych wymagają przeniesienia na specjalne platformy lęgowe, gdyż dotychczas są posadowione wprost na przewodach. 5 lipca wszystkie nasze działania były śledzone okiem kamery  i na bieżąco komentowane  przez znanego wszystkim dziennikarza „przyrodniczego” Adama Wajraka, który dzielił się z nami swoimi doświadczeniami z odchowywania bocianich sierot.

 

 

Pięć zaobrączkowanych młodych bocianów (HPm5) w Kępiastym. Fot. A. Tarłowski

 


Łącznie, w dniach 21 czerwca - 5 lipca zaobrączkowaliśmy 118 piskląt bocianich w 41 gniazdach. W gniazdach było od 1 do 5 piskląt, średnia liczba  młodych w gnieździe – 2,9. Podczas obrączkowania, jak też wcześniejszych kontroli, zbieraliśmy informacje o wynikach lęgów, także w gniazdach, do których się nie wspinaliśmy. Dzięki temu wiemy, że w tym roku na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego i otuliny w trzech miejscach bociany wychowały po pięć młodych (miejscowości: Kępiaste (zaobrączkowane), Wiejca i Krubiczew). Pełne dane będziemy posiadali dopiero w połowie lipca.
Wszystkich mieszkańców i turystów odwiedzających Kampinoski Park Narodowy prosimy o zwracanie uwagi  na zaobrączkowane bociany. Aluminiowe obrączki, zakładane bocianom na skok można odczytać przez silną lornetkę lub lunetę. W przypadku zaobserwowania takich ptaków prosimy o pilny kontakt z  TP„Bocian” (tel. 25 6327778, 606 277 567 lub e-mail: biuro@bocian.org.pl) lub z Kampinoskim Parkiem Narodowym. (tel. 22 7940114, e-mail: ad.ol@wp.pl). W przypadku takiego zgłoszenia, będziemy mogli przyjechać i odczytać numer obrączki, ponieważ każda taka obserwacja jest bardzo cenna!

Podziękowania:
W tegorocznej akcji udział wzięli: Adam Olszewski (pracownik KPN, obrączkarz uprawniony przez Zakład Ornitologii PAN), Adam Tarłowski, Mariusz Grzeniewski, Tomasz Nakonieczny, Monika Stefaniak, Przemysław Kurdej oraz Adam Wajrak z trzyosobową ekipą filmową: Andrzej Załęski – reżyser, Krzysztof Skrok – operator, Jacek Sokołowski – dźwiękowiec.
Dziękujemy dyrekcji Kampinoskiego Parku Narodowego za sfinansowanie obrączek oraz firmie Blast Factor Group za sfinansowanie całodniowej pracy podnośnika koszowego, a był to… długi dzień!

 

Adam Tarłowski, Adam Olszewski
9 lipca 2007



Materiały nakręcone podczas akcji wykorzystane zostaną w cyklu programów przyrodniczych pod roboczym tytułem: „Cztery pory roku – lato w świecie zwierząt” z udziałem Adama Wajraka. Planowana emisja 2008 rok w stacji Animal Planet.

 

Więcej o obrączkowaniu bocianów i odczytywaniu obrączek w Internecie:

Obrączkowanie bocianów białych w powiecie ostrowskim w 2007 roku

Odczytywanie obrączek bocianów białych

W serwisie www.bocian.org.pl o kampinoskich bocianach:

Szlakiem bocianich gniazd... pod Warszawą

Więcej zdjęć -  Forum


Ocena: 0 głosów Aktualna ocena: 0

Komentarze / 0

musisz zalogować się, aby dodać komentarz... → Zaloguj się | Rejestracja