Tereny nadwiślańskie w gminie Łomianki charakteryzował do niedawna typowy krajobraz związany z olenderskim sposobem gospodarowania w miejscach narażonych na częste wylewy Wisły. Znaczne obszary łąk i pastwisk poprzedzielane były szpalerami i grupami wierzb głowiastych. Zabudowania gospodarcze ulokowane były w wyższych miejscach lub specjalnie usypanych pagórkach. Ukształtowany przez osadników system melioracyjny współpracował z wszelkimi naturalnymi zagłębieniami terenu oraz specjalnie kopanymi stawami, do których trafiał nadmiar wody.

Ekstensywna gospodarka sprzyjała licznym gatunkom zwierząt, które nauczyły się żyć w tak ukształtowanym środowisku. Miedzy innymi tereny te znane były ornitologom z rekordowego zagęszczenia sowy pójdźki – na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych na powierzchni próbnej liczącej 11,7 km² stwierdzono ok. 8-10 par tego gatunku. Od kilku lat pójdźki już nie obserwuje się na tym obszarze, choć wierzby głowiaste pozostały. A miejsce to było celem licznych wycieczek ornitologicznych. Od tamtych czasów zmieniło się jednak bardzo wiele, gospodarka rolna praktycznie zanika, wszędzie rosną nowe domy, nowe drogi, zjawisko dobrze znane w okolicach podwarszawskich. Jednak wśród osób znających możliwości naszej Królowej Wisły, zdumienie budzą miejsca, w jakich lokowane są nowe budynki (żaden Holender ich by tam nie zbudował). Dodatkowo wszelkie zagłębienia terenu są niwelowane gruzem i ziemią z wykopów – pozyskuje się w ten sposób nowe tereny pod inwestycje. Niestety, służby odpowiedzialne za nadzór nad Warszawskim Obszarem Chronionego Krajobrazu nie reagują.

Fundacja „Ja Wisła” i TP „Bocian”, chcąc zachować tradycyjny krajobraz kulturowy, organizują na tych terenach akcje ogławiania wierzb głowiastych. Drzewa te były dawniej regularnie przycinane przez gospodarzy, dziś wiele z nich ulega zniszczeniu w wyniku rozłamania spowodowanego przerostem wierzbowych konarów. Mamy nadzieję, ze jeszcze przez wiele lat wierzby głowiaste pozostaną na tych terenach świadkami dawnych czasów, w których człowiek potrafił żyć w zgodzie z rzeką, a mieszkańcy będą kontynuować tę tradycję.

W dniu 13 lutego 2010 roku, wolontariusze z dwóch naszych organizacji spotkali się nad Wisłą w Dziekanowie Polskim. Naszym celem było ogłowienie 20 wierzb głowiastych, znacznie już przerośniętych, niektóre z nich zaczęły się już same łamać. Głęboki śnieg nikogo nie wystraszył, tylko niektóre samochody miały problemy z dojazdem. Po kilku latach trwania akcji ogławiania nasi ludzie mają już wprawę w tej robocie i po kilku godzinach drzewa zostały przycięte. Drewno zabierał na bieżąco sołtys z pomocnikami, zapewne wystarczy im do opalania na wiele miesięcy. W pracach wzięło udział 18 osób, dzielnie pomagały też kobiety, które czasami nie chciały zejść z drzewa zawzięcie piłując gałęzie ręcznymi piłami. W końcu jednak konieczne były pilarki spalinowe. Tradycyjne ognisko z kiełbaskami zakończyło dzień.

Dziękujemy serdecznie wszystkim uczestnikom za udział i zapraszamy na kolejne akcje.

Program imprez 2010

Link do tematu o ogławianiu na Forum:

http://forum.bocian.org.pl/viewtopic.php?t=4089