W październiku zakończyliśmy działania związane z czynną ochroną płomykówki i pójdźki w województwie mazowieckim. Działania realizowaliśmy na terenie 14 powiatów: garwoliński, łosicki, miński, ostrowski, m. Siedlce, siedlecki, sokołowski, węgrowski, wołomiński, wyszkowski, grodziski, żyrardowski, sochaczewski, warszawsko-zachodni

Ochrona płomykówki

W ramach działań związanych z ochroną płomykówki skontrolowaliśmy 80 skrzynek lęgowych dla tego gatunku. 60 z nich zostało wyczyszczonych oraz poddanych niewielkim naprawom, o ile jej wymagały. 20 najstarszych, najbardziej „wyeksploatowanych” i nadgryzionych zębem czasu zostało wymienionych na nowe. Skrzynki nowego typu w przeciwieństwie do tych starych wykonane są nie z desek, ale z płyty OSB i są około 20 cm dłuższe. Dzięki temu są łatwiejsze i wygodniejsze w transporcie oraz montażu, a ptaki mają nieco więcej przestrzeni w środku. Skontrolowane skrzynki zamontowane są przede wszystkim w budynkach sakralnych (kościoły, dzwonnice) – 64. Reszta znajduje się w różnego rodzaju budynkach zlokalizowanych w krajobrazie rolniczym są to np. obory, stodoły, wiatraki, spichlerze.

Czyszczenie oraz naprawa skrzynek raz na kilka lat jest niezbędna, gdyż ptaki zapychają je czasem do tego stopnia, że przestają być dla nich użyteczne. Poza tym warto wiedzieć jak wygląda ich zasiedlenie budek przez płomykówki oraz inne zwierzęta. Ślady obecności płomykówki stwierdziliśmy w 23 skrzynkach z czego w 11 na pewno wyprowadzały lęgi. W jednej skrzynce znaleźliśmy również wypluwki pójdźki co jest miłym akcentem, gdyż w skrzynkach przez nas kontrolowanych ta sowa jest rzadkim gościem. Skrzynki bardzo chętnie, jako miejsce rozrodu, wykorzystuje kawka – 21 skrzynek. Rzadziej skrzynki zasiedlają gołębie – 6. Sporadycznie zdarza się, że w jedna skrzynka zasiedlana jest przez kilka gatunków np. w jednym roku przez kawki, a kolejnym przez płomykówki lub na odwrót.

Projekt ochrony płomykówki prowadzony przez Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian” trwa już 17 rok. Został zainicjowany w roku 2000. Głównym zagrożeniem dla płomykówki jest zanik miejsc lęgowych w wyniku modernizacji i uszczelniania budynków. Celem programu jest utrzymanie dogodnych miejsc lęgowych dla tej sowy poprzez montaż skrzynek lęgowych. Więcej o naszych działaniach na rzecz ochrony płomykówki znajdziesz na stronie http://www.bocian.org.pl/plomykowka

Przemysław Obłoza, Monika Stefaniak

Ochrona pójdźki

Działania ukierunkowane na ochronę pójdźki zostały poprzedzone monitoringiem w celu wytypowania stanowisk i potencjalnych nowych stanowisk tego gatunku na terenie powiatu grodziskiego, żyrardowskiego, sochaczewskiego i warszawsko-zachodniego. Inwentaryzacja odbywała się w drugiej połowie kwietnia 2016 roku. Wyszukiwanie stanowisk odbywało się za pomocą stymulowania głosem terytorialnym w dogodnych siedliskach, a także metodą „na upatrzonego”. Typowanie potencjalnych stanowisk polegało na poszukiwaniu otoczenia gospodarstw które zapewniało optymalne warunki bytowania tego gatunku tj.: łąki, pastwiska, pola uprawne, nieużytki, stare sady i szpalery wierzb.

W pierwszej połowie sierpnia rozpoczęta została druga część działań ochronnych – wieszanie budek. Budki lęgowe zostały zainstalowane na zewnątrz budynków, w których gniazdowały pójdźki, a także w ich pobliżu (stworzenie alternatywnych miejsc lęgowych zabezpieczonych przed drapieżnikami np. kuną). Budynki te zostały wytypowane na podstawie obserwacji i wywiadu z właścicielami gospodarstw gdzie pójdźki były lęgowe. Były to głównie drewniane i murowane budynki gospodarcze. Otoczenie miejsc zainstalowania skrzynek lęgowych składało się z gospodarskich podwórzy, starych przydomowych sadów, łąk, pastwisk, pól uprawnych i nieużytków. Wykorzystano dwa typy budek – budka typu belgijskiego z rurą PCV przytwierdzoną do otworu wejściowego budki, a także budki usadowione na metalowych słupach na wysokości ok. 3-4 m nad ziemią. Powieszonych zostało łącznie 30 budek, 26 typu belgijskiego i 4 na słupach.

Michał Wołowik

Sowom pomogliśmy dzięki dofinansowaniu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, za które serdecznie dziękujemy!

Wielkie podziękowania należą się również wszystkim tym którzy wsparli nas w realizacji naszych działań, a przede wszystkim: Księżom Proboszczom i Wikariuszom, Panom Kościelnym, Właścicielom i Zarządcom budynków, w których zamontowane są skrzynki lęgowe dla pójdźki i płomykówki.